Donderdag 7 augustus 2014: Ambodifotatra

Madagaskar is een compleet andere wereld dan Réunion. Het doet Afrikaans aan, de grote veranderingen beginnen al bij het inklaren. Formulieren, bootpapieren en dergelijke het maakt allemaal niet. Geld is het machtige woord. Hoeveel willen we betalen? De beambte (tenminste dat denken we dat hij is, maar dat blijkt nergens uit, het kan net zo goed een lokale bewoner zien) zet hoog in, we natuurlijk laag. Het is even wennen smeergeld. Doen we mee of niet? Uiteindelijk betalen douane 30.000 ariaries (ongeveer 9 euro en een maandsalaris voor hier) en 30.000 ariaries aan de costguard. Dat spreken we af, maar eerst moeten we nog aan het lokale geld zien te komen.

We wandelen naar het enige dorp hier op Ile Sainte Marie. Ambodifotatra genaamd. Er is een hoofdstraat, met asfalt. Wijk je af van de hoofdstraat of loop je het dorp uit, dan houdt het asfalt op, gewoon zandwegen, kuilen en modder. Er zijn twee banken. De pinautomaat doet het niet, maar binnen aan de balie kunnen we geld halen. We halen gelijk een half miljoen ariaries gehaald,klinkt veel maar dat is het niet, 150 euro.

Ambodifotatra is een klein dorpje, de mensen zien er Afrikaans uit, kleurrijk maar erg donker van huidskleur. En ze zijn arm, zodra je buiten de hoofdstraat bent zie je hutten waarin ze wonen. Iedereen is vriendelijk en glimlacht naar ons.  We drinken een bakkie koffie en dan gaan we naar immigratie. Ons paspoort moet gestempeld worden. Natuurlijk kan dat, zegt de agent. Maar we krijgen toestemming voor één maand, en dan moeten we ons visum verklaren. “We already have a visum”, zeggen we. Nee, dat kan niet. We laten ons paspoort zien. En ja hoor dat staat toch echt een visum in. “Where did you buy this?!”, vraagt de agent streng. “Embassy of Madagascar in Mauritius”, antwoorden we braaf. Hij is niet blij. Hij ziet zijn handel en zijn smeergeld in rook opgaan. Met een gelaten zucht kan hij niet anders, dan onze paspoorten en viusm afstempelen. “Have a nice day sir”, zeggen we vriendelijk en wandelen naar buiten. Ziezo de papier rompslomp is klaar, het zal ons benieuwen hoe dat op andere plaatsen straks gaat.  Als het aan ons ligt bezoeken we geen douane, kustwacht, immigratie of welke instantie dan ook.

Vrijdag 8 augustus 2014: Ambodifotatra

We gaan naar de kant, we leggen onze bijboot bij Ilôt Madame, het vroegere administratieve centrum van de franse VOC. Vandaar is het een korte wandeling naar Ambodifotatra, onze bijboot ligt ver genoeg weg van de drukte, redelijk veilig en geen jongens die bedelen om geld om op onze bijboot te mogen passen. Onderweg passeren we weer ons ‘koffietentje’, een rieten afdakje met een paar planken die als tafel en bank dienen. Een lokale familie verkoopt zelf gebakken lekkernijen en koffie. Gisteren waren we ook al geweest, het meisje herkent ons al als we aankomen lopen. We drinken een bakkie bij haar, en wandelen dan een stukje verder. Aan de andere kant van de weg is namelijk een heuvel en daarop staat een oude ruïne. Volgens de reisgids is het een oud fort dat nu nog steeds dienst doet als militaire basis. Dat geloven we niet, we gaan eens een kijkje nemen.

En ja hoor bij de ingang staat militaire kampement, het is een bouwval, echt een ruïne, en voor het overgrote deel geen dak. Maar toch wordt het gebruikt, we worden opgewacht door de ‘commandant’. We mogen rondlopen, en zien nog een soldaat. We ziet hier doen? Geen idee, in ieder geval hebben ze tijd genoeg om jeux-de-boules te spelen.

We lopen door naar het dorp, eens kijken of we de markt kunnen vinden. En dat lukt, het is even zoeken, maar uiteindelijk vinden we het dan toch. Het is een schamele kleinschalige markt, groente zier er verlept uit, de standaard zaken worden verkocht, zoals wortelen, aardappels en uien.  Hier en daar wat schrale sperzieboontjes en kleine verschrompelde aubergines. Bij de lokale producten vraag ik wat het is, maar de meeste mensen hier spreken Malagasy (of soms Frans) en beide talen ben ik niet machtig. Er wordt een hoop gegiecheld als we elkaar niet begrijpen. De gekke witte mensen trekken toch erg de aandacht, we worden uitgebreid bekeken.

Zaterdag 9 augustus 2014:  Ambodifotatra – Ile Aux Nattes, afgelegd 16,5 mijl (pos 17.05.55S 49.48.51E)

We willen de walvissen wel eens van iets dichterbij zien. In het kanaal tussen Madagaskar en Ile Sainte Marie zien we ze regelmatig zwemmen, soms zien we de ademen en soms springen ze uit het water. Maar het is bijna altijd ver weg. We besluiten om te verkassen naar Ile Aux Nattes en klein eilandje aan de zuidzijde van Ile Sainte Marie. Daar schijn je een goede ankerplek te hebben met vrij zicht op het kanaal tussen Madagaskar en Ile Sainte Marie. Het is tegen de wind in, we moeten kruisen. En we zien veel bult rug walvissen, maar toch altijd redelijk ver weg. Zij zijn daar als wij hier zijn, gaan we naar daar dan zijn zie hier. Maar toch het blijft een fantastisch gezicht, één keer zien we zelfs twee achter elkaar uit het water springen, meerdere keren achtereen. Dat moeten vast mannetjes zijn om indruk te maken op de vrouwtjes.

Rond half twee laten we ons anker vallen, in helder blauw water. Even later komt de Inish aanvaren, ook zij laten het anker vallen. Een uurtje later vaart ook de La Luna binnen. Zij komen rechtstreeks van Réunion, en waren een paar dagen later dan ons vertrokken. Aan boord van de Inish onder genot van een drankje praten we de afgelopen week bij.

Zondag 10 augustus 2014: Ile Aux Nattes

Het is een regenachtige dag vandaag, de hemel is grijs gekleurd. De golfrichting is gedraaid, en het is erg rollerig geworden op onze ankerplek. Jakkes. We hebben ook geen zin om terug te verkassen naar Ambodifotatra in de stromende regen. We rollen maar gewoon de dag door. Volgens de weersverwachting wordt het morgen de beste dag van de week, de rest van de week is het regen en regen dat voorspelt wordt.

Maandag 11 augustus 2014: Ile Aux Nattes – Ambodifotatra, afgelegd 6,7 mijl (pos 17.00.14S 49.50.86E)

We willen terug naar Ambodifotatra. De Inish en de La Luna zijn al anker op, maar dan opeens, een gesnuif en geblaas. Er is een walvis rondom onze boot. En dat op een diepte van slechts 5 meter. We dachten dat ze niet zulk ondiep water kwamen. We blijven nog maar even liggen en geniete nvan het fantastisch schouwspel,  een grote bult rug walvis die een rondje om je boot zwemt, dat maak je niet elke dag mee.

Na een uurtje halen we ook het anker op, en varen op de motor terug naar Ambodifotatra. Onderweg worden we nog een paar keer getrakteerd op walvissen, maar zo dichtbij als op de ankerplaats komen ze niet meer. Als we bij Ambodifotatra aankomen, is het druk met zeilboten. Lagen we vorige week met z’n drieën, er liggen er nu zeven zeilboten. Dat is kassa voor customs en de coastguard.

Dinsdag 12 augustus 2014: Ambodifotatra

We hebben een klusje, de bijboot. Lek! We verdachten het overdruk ventiel maar nadat Frans deze echt helemaal dichtkit, loopt de bijboot toch leeg. Gelukkig krijgen we een lift van de La Luna naar de kant. De toeristische attractie, natuurlijk naast het walvis spotten, is hier een heus piratenkerkhof.

We wandelen er naar toe, de ‘weg’ loopt door een dorpje. Het valt ons op dat de mensen hier erg arm zijn, maar dat het er allemaal zo proper uitziet. Geen troep en rotzooi op de weg. De was wappert schoon aan de waslijnen of ligt op de bleek. En de huizen zien er arm maar toch verzorgd uit.

Het is laag water, het pad naar het piratenkerkhof is droog, het is een korte wandeling. Op het kerkhof schijnt de bekende piraat William de Kid staand begraven te zijn. Het is een klein kerkhof, met een paar vervallen en scheefstaande stenen, teksten zijn nauwelijks te lezen. Op één graf zien we het bekende piratensymbool, de doodskop. Het wordt tijd voor de koffie en overleg. Wanneer gaan we verder en hoe ziet de route er uit?

We besluiten om hier nog een dag te blijven en overmorgen verder te gaan in dagetappes naar het noordelijkste puntje van Madagaskar, Cape D’Ambre. Dat geeft ons nog even de tijd om het lek in de dinghy op te sporen.

Woensdag 13 augustus 2014: Ambodifotatra

Het lek is opgespoord, je hebt hier aan de kade veel zee-egels. En een zee-egel

heeft een minuscuul klein gaatje geprikt in onze bijboot. Hoe is het mogelijk! Met

zeesop heeft Frans het lek ontdekt en geplakt. Vandaag nog maar even flink laten

drogen. En hopelijk is de bijboot dan weer goed te gebruiken.

De La Luna is nog een keer zo lief om ons een lift naar de kant aan te bieden.

Vandaag huren we twee tuk-tuk’s. We laten ons brengen naar het noordelijkste

puntje van Ile Sainte Marie, ruim een uur rijden in de tuk. Al gauw verlaten we de

bewoonde wereld, en komen tuffen we door kleine gehuchten. We krijgen een goed

beeld van het eiland, overal vriendelijke lachende mensen zwaaien naar ons.

In de loop van de middag zijn we weer terug in Ambodifotatra, brood en groente worden

nog gauw gekocht, voordat we morgen vertrekken.

Donderdag 14 augustus 2014: Ambodifotatra – Manompan, afgelegd 23 mijl (pos 16.41.68S 49.45.09E)

Negen uur, de ankerketting ratelt. We halen ons anker binnen. Nog een keer kijken we achterom naar Ambodifotatra, en dan hijsen we de zeilen. Er staat een lichte bries, we hijsen de voorzeilen en zetten koers naar het noorden. Af en toe zien we dreigende regenbuien, maar het wordt een prachtige zeildag. En onderweg, tientallen walvissen. Prachtig! Natuurlijk te ver weg voor de spectaculaire foto wanneer de walvissen een bommetje maken. En soms angstig dichtbij, maar dan springen ze gelukkig niet. Het is net of ze ook goed uitkijken en dan voor de boot onder ons door duiken.

Halverwege de middag begint het te regenen, het is uit met de pret. En net op het moment dat we de baai van Manompan binnenvaren. Volgens onze kaarten moet de ingang bebakend zijn, nou zo werkt dat niet hier in Madagaskar, geen baken of boei te zien. Ik vind het spannend, en met samengeknepen billen gaan we naar binnen. Tenminste mijn billen zijn samengeknepen, die van Frans absoluut niet.

Als we een keer in de baai zijn is het een oase van rust, geen oceaan deining, heerlijk beschut. Helaas valt de regen met bakken naar beneden. We laten de bijboot, die nu lekker hard blijft, op het dek. Geen bezoek aan de kant dit keer.

Vrijdag 15 augustus 2014: Manompan – Antanambe, afgelegd 27,8 mijl (pos 16.25.76S 49.50.67E)

En weer ratelt het ankerketting om negen uur. Het anker gaat op, we volgen dezelfde koers naar buiten. Eenmaal op het ruime water hijsen we het grootzeil, kluiver en fok. We hebben een ideaal koersje en gaan met een lekker gangetje van 5 tot 6 knopen noordwaarts. Dit keer is Antanambe ons doel. Onderweg zien we nog wel wat walvissen maar niet zoveel als gisteren. Halverwege de middag varen we de baai binnen. De Indische Oceaan rolt binnen op de oostzijde van Madagaskar,de meeste ankerbaaien zijn niet zo beschut. En zo ook niet bij Antanambe, voor een nachtje liggen is het prima. We rollen af en toe behoorlijk. Als de doppensleutelset van de tafel afrolt en alle doppen liggen onder in het motorruim zijn we minder gelukkig. Mopperend en met een magneet krijgen we alle doppen weer op het droge.

Zaterdag 16 augustus 2014: Antanambe – Mananare, afgelegd 26,7 mijl (pos 16.09.46S 49.45.69E)

We blijven één nacht liggen en vandaag gaan we weer verder. Een nieuwe dagetappe. De La Luna hebben we al met een half winder zien varen, en vandaag waait het zo weinig, dat we ook besluiten om de half winder te voorschijn te halen. Ik vind het altijd een heel gedoe, maar goed na een half uur staat de half winder dan eindelijk. De motor kan uit en we zeilen! Maar het is onze dag niet. Als we de halfwinder van bak- naar stuurboord verplaatsen, verliest Frans letterlijk zijn slof. Plons, in het water.Even later, pang! De complete tophoek van de half winder scheurt horizontaal af. Keurig langs het voorlijk (de rand) scheurt de half winder, rrrrrrt! En daar ligt dan 85 m² zeil in het water. Gelukkig is de motor uit. Met vereende krachten sleuren Frans en ik het doek weer aan boord. We zijn bijna op onze ankerplek, dus het is nog een uurtje op de motor. En dan kunnen we de half winder uitspreiden op het dek, drogen maar, voordat we de restanten opbergen. Maar eens kijken wat we doen, repareren of niet. Een beetje afhankelijk van wat dat gaat kosten, hier in Madagaskar gaat het in ieder geval niet lukken.

Zondag 17 augustus 2014: Mananare

De Indische oceaan deining rolt de baai in. We rollen af en toe behoorlijk. We besluiten om toch te blijven liggen. We willen wel eens de kant op. Om half tien gaat de bijboot in het water. Heerlijk, de bijboot is nog steeds hard. Wat een genot. Er loopt een rivier en via de rivier kom je in Mantanare terecht. Een redelijk grote stad, met 46000 inwoners. We varen naar de monding van de rivier, brrrrr! De golven breken, wat een rollers. En weer met samen geknepen billen surfen we met de dinghy naar binnen. Ik zie de dinghy al over de kop gaan. Een nat pak is niet zo erg, maar je de spullen worden dan ook nat. Gelukkig wordt het doemscenario geen waarheid. Eenmaal op de rivier is het heerlijk rustig, het lijkt wel de Biesbosch maar dan met een andere vegetatie. We tuffen door naar Mantanare. Eigenlijk willen we hier de lemur zien, een klein aap-achtige beestje dat leeft in de bomen. Maar we hebben geen geluk. In Mantanare is het tijd voor de koffie. Die wordt geserveerd in soepkommen! Lachen. Mananare is groot, maar rommelig en behoorlijk vies. De wegen zijn van zand, en vol kuilen. Modderig. Het is zondag, veel stalletjes zijn dicht. Maar er is een kraam met slippers open. Frans koopt een nieuw stel. Sommige mensen lopen er prachtig bij, in hun mooiste kleren. Het lijkt wel of ze zo uit de kerk komen. De bevolking van Madagaskar is overwegend katholiek. We zien zelfs een dame op stiletto-hakken. En dat op deze wegen. De huizen zijn eigenlijk meer hutten, af en toe komen we betonnen gebouwen tegen. Langs de kant van de weg kun je kleine plastic zakjes met houtskool kopen, daar wordt op gekookt. De wereld hier ziet er toch wel heel anders uit. We besluiten om de dinghy’s over het strand te slepen, dat scheelt een lange spannende rit door de rivierbedding en de branding.

Maandag 18 augustus 2014: Mananare

Vandaag gaan we weer naar de kant, je moet hier in de buurt de aye-aye en de lemur kunnen zien. Dat zijn kleine aap-achtige beestjes die op Madagaskar leven, in de bomen. We moeten maar eens uitvogelen hoe we dat gaan organiseren. Dus om negen uur stapt de Hollandse vloot weer in de bijboot en gaat het naar de kant. We besluiten rechtstreeks naar het strand te gaan. We hebben Rob en Josien opgepikt, even het juiste moment afwachten door de branding en we komen zowaar droog op het strand. Terug zien we wel weer.

Eerst maar eens koffie drinken. De koffie-dame spreekt behoorlijk goed Engels en weet ons te vertellen dat we bij Chez Roger moeten zijn voor een tripje naar de aye-aye. Dus wij naar Chez Roger, en ja hoor Roger regelt de trip voor ons. Omdat het nacht dieren zijn is de excursie ook tegen de avond. Dus we besluiten om eerst weer terug te gaan naar onze lady. We denken net als bij de landing, even het juiste moment afwachten en dan hup met zijn allen in de dinghy en gaan met die banaan. Maar ik krijg de motor niet direct gestart, tja en de golven wachten daar natuurlijk niet op. Er komt een grote roller aan en die spat uiteen in de dinghy. We zijn nat tot op onze onderbroeken!

Op de boot trekken we eerst maar eens droge kleren aan, maar vandaag moeten we nog een keer door de branding. Om half vier gaan we weer, dit keer zitten we met z’n tweeën in de bijboot, droge kleren in de grabbag en alleen een t-shirt en onderbroek aan. Het lukt, droog klimmen we op het strand. We worden nog ervaren. Dan eerst maar naar het havenkantoor, we zijn gespot. En natuurlijk moeten de papieren gecontroleerd worden. We krijgen weer een paar extra stempels, er wordt weer gevraagd om geld, maar daar geven we niet aan toe. En dan wandelen we naar Roger. We stappen in de auto, en stapvoets rijden we door het huttendorp Manarare. De wegen zijn vreselijk, kuilen en gaten en af en toe een postzegel beton. Hard rijden kan niet. Na een uurtje rijden, stoppen we bij de rivier. En daar gaan we in de kano. Oh, oh! De kano is heel rank en ik zie mezelf al een onvrijwillige duik maken in het water. Maar ook dit gaat goed, we worden over de rivier gezet en stappen uit op een eilandje. Hier wacht de gids op ons. Het is een leuke man, hij spreekt alleen Frans, maar kan zich beeldend met handen en voeten uitdrukken. En zo begrijpen we toch aardig zijn verhaal. En we hebben geluk,eerst zien we de lemur, een klein groep van een stuk of 10 aap-achtigen. En als het donker wordt zien we ook de aye-aye. Het beessie is te snel en het is te donker voor een goede foto.

Dinsdag 19 augustus 2014 - Woensdag 20 augustus 2014: Mananare – Angontsy, afgelegd 89,9 mijl (pos 15.15.06S 50.28.40E)

De volgende goede ankerplek is een stuk noordelijker. We redden het niet bij daglicht, dus dat wordt een nacht doorzeilen. Om elf uur gaat het anker op. Het is goed zeilweer, we moeten hoog aan de wind om de baai uit te komen, maar het gaat prima. Af en toe zien we een walvis adem halen. De lucht betrekt, en het wordt regenachtig. De wind is vlagerig in buien. En waar we geen rekening mee hebben gehouden is de stroom. We hebben 1,5 tot 2 knopen stroom mee. We gaan snel, erg snel. Te snel eigenlijk. Soms varen we met ruim 8 knopen snelheid, dat wordt dus midden in de nacht aankomen. En dat willen we niet. Dus zeil minderen. Eerst het grootzeil reven. Nog te snel, fok draaien we weg. Nog te snel. Grootzeil weg, nog te snel. Uiteindelijk varen we alleen op een gereefde kluiver. Zo met deze snelheid komen we aan als de zon net op is. Nadeel is dat met zo weinig zeil onze boot een speelbal wordt van de golven. We rollen wat heen en weer.

Als het om zes uur ’s ochtends licht wordt, zijn we bijna bij de baai. De golven rollen spectaculair over het rif. Er staat een behoorlijke branding, maar de opening tussen de riffen is groot genoeg. En keurig stuurt Frans de lady de baai in. We varen zo diep mogelijk de baai in, maar het blijft erg rollerig. Als we het anker laten zakken, rollen we nog steeds heel erg. Nee dit is geen fijne plek. Morgen maar weer verder. Een tripje naar de kant wordt een hele onderneming, we zien de branding op het strand uiteen spatten. En met onze ervaring van Mananare nog in het achterhoofd, besluiten we een bezoek aan de kant maar op te geven.

Donderdag 21 augustus 2014  - Vrijdag 22 augustus 2014 : Agontsy – Voldemar, afgelegd 122 mijl (pos 13.21.47S 49.59.07E)

Ook nu is het een lange etappe. Dus dat wordt weer een nacht doorzeilen. We besluiten later te vertrekken. Eerst gaat de La Luna weg, een uurtje later gaat de Inish ankerop. Tja en je laat je toch opjutten, nergens voor nodig. Maar je wordt beïnvloed. We gaan ook ankerop. Dom, dom, dom. Weer te vroeg, we hebben namelijk weer stroom mee, en dus moeten we halverwege de nacht weer de zeilen minderen. Gelukkig houden we meer zeil op dan de vorige nacht, maar ook nu rollen we behoorlijk heen en weer. We hebben een voor-de-windse-koers en varen melkmeisje. Een zakdoekje grootzeil over bakboord en een zakdoekje kluiver over stuurboord. Als een keer beide zeilen over stuurboord staan, wordt het rustiger aan boord en kunnen we zowaar slapen. Rond  half zeven zien we de baai, de ingang is voorzien van bakens. De baai is ondiep en voorzichtig manoeuvreren we naar binnen, zover mogelijk naar binnen. We liggen beschut en geen golven dit keer. Heerlijk, het is rustig. Maar de deining zit nog in onze benen.