Maandag 22 juni
2015: Manaus
Het is negen uur, “Franciscus?”, klinkt het vragend. Het is Herman, onze gids voor vandaag. Herman haalt ons op bij het
hotel, voor een lange dagtrip op de Amazone. We rijden naar de haven van Manaus en stappen daar aan boord van een veerboot. Het is
een snelle veerboot, een kleinere waar ongeveer 20 man in kunnen. Alleen hebben wij de boot vandaag voor ons alleen, Herman is onze
gids, en we hebben een stuurman. Wat een luxe.
Herman is een aardige vent en spreekt prima Engels. Eerst varen we langs de haven, Herman
wijst ons op het merkteken van de hoogte van de Amazone. De hoogste stand is gemeten in 2012, het is nu iets lager, en volgens de
deskundigen heeft de Amazone dit seizoen haar hoogste stand bereikt. Of we begrijpen het niet goed, of het is erg verbazingwekkend.
Maar volgens mij zei Herman dat er een verschil is van 29 meter in waterstand tussen het regenseizoen en het droge seizoen. 29 meter,
denk je eens in hoeveel dat is! Ik kan het bijna niet begrijpen.
We varen langs de vismarkt. “Have you been there?”, vraagt Herman.“No”, is ons antwoord. Herman stapt prompt bij de vismarkt en we samen met hem wandelen we over de markt. Alle (zoetwater) vissen
worden aangewezen en benoemd. En dan varen we de Amazone op. We gaan naar het punt waar de Rio Negro en de Rio Solimões samen komen.
Vanaf dit punt heet de rivier de Amazone en stroomt ze 1500 km naar het oosten om bij Belém in de Atlantische Oceaan te stromen.
De
Rio Negro heeft echt zwart water, dat komt omdat dit water afkomstig is van de hoge bergen en smeltwater van de sneeuw. De Rio Solimões
heeft bruin water, hierin zit veel plantaardig afval. Er zit 5 graden temperatuur verschil tussen beide rivieren, en het verschil
in snelheid is enorm. De Rio Negro stroomt 2 mijl per uur, de andere meer dan het dubbele. Als we onze handen in het water steken
is het temperatuur verschil goed te voelen.
Na ongeveer 17 kilometer stroom afwaarts is het water van beide rivieren samen gevloeid.
Maar daar waar we nu varen zien we goed het kleurverschil.
Herman neemt ons mee naar de dorpjes, de nederzetting zijn drijvend. Je
kunt goed zien dat hele bossen onder gelopen zijn. Herman geeft de schipper aanwijzingen, we varen echt tussen de bomen de door. Bij
die boom rechtdoor, daar linksaf, enzovoort. Af en toe moeten we de takken aan de kant schuiven. Verbazingwekkend dat er nog
een heel bos onder ons in het water ligt.
’s Middags gaan we vissen op …piranha’s. De vissen met hun gevaarlijke bek en tanden. Ze
zijn klein, maar vreten alles. Hup wij gooien ons aas in het water, de hengel is gemaakt van bamboe, en ja hoor even later voelen
we dat er flink geknabbeld wordt aan ons aas. De eerste piranha wordt van de haak gehaald. Herman laat even zien wat er gebeurd als
je een grasspriet voor de bek van de piranha houdt! Nou we laten het wel uit ons hoofd om onze vinger in de buurt van de bek van de
piranha te houden…
’s Avonds is het tijd om alligators te spotten. Als de zon ondergaat worden ze actief. Wij zien ze niet, maar Heman
wel. Macio, de kapitein, stuurt de boot behendig het gras in op aanwijzing van Herman. En voordat we weten wat er gebeurt, heeft Herman
een alligator in zijn handen! Even later pakt Frans de alligator aan, mij niet gezien!
We zijn moe en vol van alle indrukken wanneer
we weer terug naar de grote stad Manaus varen. De overgang van de amazone naar een stad van 2,5 miljoen mensen kan niet groter zijn.
Dinsdag
23 juni 2015: Manaus
We hebben een vrije dag vandaag. Geen excursie vandaag op ons programma. Vanochtend regent het behoorlijk, dat
we nemen alle tijd om te ontbijten. Wanneer het weer droog is, en de zon weer schijnt, wandelen we het oude centrum in. Vergeleken
met zondag, is het nu druk. Gezellig druk. Overal kraampjes, overal winkels en overal mensen. Het is druk en lawaaiig. Om de mensen
toch in de winkels te krijgen, hebben veel winkels een moderne omroeper voor de deur staan. Met een stevige geluidsinstallatie wordt
de koopwaar aangeprezen.
Woensdag 24 juni 2015: Amazone rivier
Om vier uur ’s middags vertrekt de Rondonia, onze boot waar we
een hut op hebben geboekt voor onze trip naar Parintins. We kunnen al in de loop van de ochtend aan boord. Het is een gezellige sfeer,
een heleboel boten vertrekken overval naar Parintins, want daar wordt het jaarlijkse boi bumba festival gehouden. Het tweede grootste
evenement van Brazilië na carnaval. En dat is ook ons doel.
Het is een kleurrijk geheel, er zijn twee kampen, het blauwe kamp en het
rode kamp. Blauw is voor de stier Caprichoso en rood is voor de stier Garantido. Boi betekent dan ook stier. Het verhaal gaat
als volgt (in het kort):
Eens, lang geleden, was er een vrouw van een boer die zwanger was. Zij had zin in de tong van een stier en
haalde haar man over om de meeste prestigieuze en geliefde stier van de boerderij te doden. De boer was bang voor straf van de landheer,
en zocht contact met de priester van het dorp. Het advies van de priester was de het hele dorp een groot feest moest organiseren,
zo groot dat de stier weer tot leven gebracht werd.
Al jarenlang hebben de mensen van Parintins een competitie we het grootste spektakel
kan organiseren om de stier weer tot leven te wekken. En dit is Festival de Boi Bumbá. De competitie gaat tussen twee teams, het blauwe
team Caprichoso, en het rode team Garantido. De competitie duurt drie dagen (avonden) en elke team krijgt 2,5 uur om het publiek en
de jury te overtuigen dat het grootste festival organiseren. En er wordt grootste uitgepakt met alle mogelijke manieren.
Het
stadion in Parintins, Bumbódromo is speciaal voor dit festival gebouwd, er kunnen 35000 mensen in. Natuurlijk is het stadion verdeeld
in een rode helft en een blauwe helft. Wij hebben kaarten voor de blauwe tribune, dus vanaf nu zijn wij fervente Caprichoso aanhangers.
Vlak voordat de boot vertrekt kopen we een caprichoso shirt.
De Rondonia is een grote catamaran. Onze hut is een binnenhut en stelt
niet veel voor, er staat een stapelbed en dat is het. We hebben zelf onze lakens en fleece dekens meegenomen. Daarnaast is de boot
afgeladen vol met hangmatten, je moet op tijd zijn om een goede plek te vinden voor je hangmat.
De boot vertrekt om vier uur
’s middags, tenminste dat is het plan. Maar eerst verkassen we naar een andere steiger. Daar worden twee planken uitgelegd naar de
kade, en met veel kunst- en acrobatiek worden er auto’s aan boord gereden. Balancerend over de twee planken! Gelukkig gaat alles
goed. De zon is al onder, het is na zessen als we eindelijk vertrekken.
Na een uurtje minderen we vaart, we blijven liggen drijven,
overal om ons heen liggen meerdere boten te wachten. Te wachten waarop? We hebben geen idee. Uiteindelijk na een uur, meren we af
langs een drijvend ponton. Neergelegd door de marine. Elke boot moet hier afmeren. Er wordt gecontroleerd, op papieren maar ook op
het aantal passagier. Iedereen moet van boord. We krijgen geen uitleg, maar volgende maar de grote meute. Na een uurtje zijn we klaar,
en nu kunnen we echt vertrekken richting Parintins.
Het feest op de boot is al begonnen, een dj veel grote geluidsboxen, harde muziek
en een swingende, dansende mensenmassa op het achterdek. We genieten volop, maar zien alles toch met enige verbazing aan.
Donderdag
25 juni 2015: Parintins
Pff, was is het koud in onze hut. We hebben airco. Maar deze wordt centraal geregeld. Je kunt alleen de airco
aan- of uitzetten. Om warm te blijven kruipen we bij elkaar in het eenpersoons bed.
Halverwege de middag meren we af. Er gaan een hoop
mensen van boord.
We moeten Soroya zien te vinden. Soroya heeft onze kaarten voor het festival. Een taxi biedt uitkomst. Parintins
is uit zijn voegen gebarsten, overal mensen op straat, overal harde muziek, en alles is in de kleuren rood en blauw. Je keuze voor
welk team je bent wordt gemaakt door de familie. waartoe je behoort. Maar iedereen gaat gemoedelijk met elkaar om. Auto’s staan langs
de kant van de straat, de kofferbak staat open en we zien enorme geluidsboxen. Volume op vol. Natuurlijk draaien de auto verderop
net iets andere muziek.
Soroyo heeft zich ook al in de gezelligheid gestort en al een paar biertjes op. Ze lekker vrolijk en valt ons
om de hals alsof we oude vrienden zijn. Ze spreekt een paar worden Engels. We krijgen onze kaartjes, en beloven morgen terug te komen
om bij haar te lunchen. Al wandelend gaan we terug naar boot, maar helaas onze oriëntatie is nog niet goed. We verdwalen, en weer
biedt een taxi uitkomst.
Vrijdag 26 juni 2015: Parintins
Vandaag is de eerste dag van het Boi Bumba festival. Het begint laat,
dus overdag hebben we nog alle tijd. We verkennen Parintins maar eens. Overal is het feestelijk buiten, iedereen leeft buiten. Overal
kraampjes, en overal bier. Zelfs de lokale bierbrouwerij (Brahma) heeft zijn bier blikjes aangepast, witte bierblikjes voor het kamp
van Garantido en zwarte blikjes voor het kamp van Caprichoso.
We nemen een fietstaxi naar Soroya. Het is warm, en de fietser zweet
peentjes. Wij geven hem maar een flinke tip. We komen langs de Bumbódromo (het stadion) en er staat al een lange rij toeschouwers
om een goed plekje te bemachtigen. Gelukkig hebben wij vaste zitplaatsen.
Soroya begroet ons als oude bekenden. Vandaag staat er tambaqui
op de menu kaart. Een heerlijke lokale zoetwatervis. Gegrild ligt-ie even later op onze borden.
De middag is voor de siësta, en dan
is het op naar het stadion. We hebben begrepen dat het om acht uur begint. Om half acht gaan we naar binnen, alles wordt gecontroleerd,
de rugzak, de fototas en we worden gefouilleerd. We gaan naar onze zitplaatsen in het blauwe vak. Dit is nog grotendeels leeg. We
vragen ons af of het wel uitverkocht is. Later merken we dat de fans eigenlijk alleen komen om hun eigen team te zien. Aangezien Caprichoso
vandaag als laatste aan de beurt is, komen de fans later.
En dan begint het spektakel, heel veel dansers, heel veel decors, heel veel
harde opzwepende muziek, 2,5 uur lang. Het publiek is onderdeel van de prestatie, en de verschillende zangers hitsen het publiek op.
De ‘roden’ kolken, dansen, juichen en zingen massaal de liederen mee. Gedeelten van het decor komen via de lucht, hoogwerkers brengen
delen naar binnen in het stadion. De sfeer is fantastisch, en eigenlijk niet te beschrijven.
Na 2,5 uur is het de beurt aan Caprichoso,
het rode vak zwijgt en het blauwe vak komt tot leven. En ook nu is het weer spektakel en vuurwerk. Ondanks dat na een uur de regen
met bakken uit de lucht valt. En het blijft stortregenen. Het blauwe publiek is tot op de draad doorweekt maar blijft massaal
swingen, dansen en meedoen. Wat een show, kunnen we morgen verwachten? Dit valt toch niet te overtreffen?
Zaterdag 27 juni 2015: Parintins
We liggen pas om half vier in ons bed, de we slapen uit en staan laat op. Ontbijt wordt lunch. Maar
eerst een kop koffie. En dit is hier moeilijk te vinden zo laat. De Brazilianen denken espresso en dan ’s ochtends vroeg. En het liefst
zwart met heel veel suiker. Dus overal zie je thermoskannen zoete zwarte koffie. Met melk lukt nog wel, maar als je naar zwarte koffie
zonder suiker vraagt kijken ze je aan of ze water zien branden.
Om acht uur zitten we weer in stadion, het is een prachtige avond en
dit keer houden we het droog. Caprichoso is aan de beurt, en het blauwe vak zit nu helemaal vol. En weer is het 2,5 uur show, de kostuums
zijn fantastisch, de decors indrukwekkend met grote enorme dreigende figuren en de honderden drummers laten een fantastisch geluid
horen. Voor de hoeveelheid drummers zijn er drie dirigenten nodig, zo groot is het ‘orkest’.
Na 2,5 uur is het de beurt aan Garantido,
het blauwe vlak stroomt deels leeg, en nu gaat het rode publiek uit zijn dak. Garantido heeft 2,5 uur om de jury te overtuigen dat
zij de grootste feesten kunnen maken.
Zondag 28 juni 2015: Parintins
De laatste dag van het festival, de finale. De shows gaan
gewoon door waar ze gisteren zijn opgehouden. Vandaag is Garantido weer als eerste aan de beurt. We zitten weer 5 uur te genieten
van het grootste spektakel. Als we overweldigen het stadion verlaten rond een uur of twee, is het voor ons onbekend wie er gewonnen
heeft. We begrijpen dat de jury morgen de uitslag bekend maakt.
Maar als echte Caprichoso fans vinden we toch dat ons team het het
beste heeft gedaan.
Maandag 29 juni 2015: Amazone rivier
De boot vertrekt vroeg in de ochtend, zo rond 7 uur. Maar daar merken wij niets van. We
liggen heerlijk in dromenland. Als we wakker worden is het al licht, en zijn we al een stuk de rivier op. Dit keer moeten we stroomopwaarts
dus het gaat minder. Omdat het zo sterk stroomt zoeken de meeste boten zoveel mogelijk de kant op. Ook de Rondonia. We hebben zo mooi
zicht op de oever en de kleine dorpjes die we af en toe passeren. Als de Rondonia aan komt varen komen de kleine kano’s van de dorpen
naar ons toe, soms op de motor, maar meestal peddelend. Natuurlijk kunnen ze de Rondonia niet bijhouden, maar de passagiers gooien
van alles overboord in plastic zakjes, en die pikken de amazone bewoners dan weer op. Soms wordt er een hevige strijd geleverd om
zo’n plastic zakje met inhoud.
Dinsdag 30 juni 2015: Manaus
Rond een uur of twee meren we af en Manaus. We willen een taxi die
ons met de bagage terugbrengt naar het hotel. Op de heenreis kost de taxi ongeveer 10 reaal, nu vragen ze 50 reaal. We beginnen hard
te lachen, dat gaan we natuurlijk niet betalen. Maar we krijgen de prijs niet naar beneden. Nou prima dan, we lopen de haven uit en
roepen wel een taxi op straat die ons voor een goedkoper bedrag wil brengen. En dat lukt.
We zitten weer in hetzelfde hotel als
een week geleden, dus alles is bekend en vertrouwd.